Roots
“Mijn moeder is Chileense en mijn vader Nederlands. Zelf ben ik hier geboren. Rosana is mijn echte naam, Rosa naar mijn tante en Ana naar mijn oma. Ik ben opgegroeid met veel verschillende muziekstijlen: salsa, merengue en Latijns Amerikaanse muziek, maar ook jazz en klassiek. Via mijn neef, die zich bezig hield met scratchen, kwam ik in contact met groepen als NWA en Public Enemy. Wekelijks kocht hij platen en daar zat echt raw shit tussen wat hij aan mij liet horen. Zo is mijn voorliefde ontstaan. Op een gegeven moment hoorde ik Peacemaker Vol. 1 Mixtape van Tony Touch. Die vond ik zo gruwelijk en zo goed aan elkaar gemixt dat ik dacht: ‘Ik wil dj worden!’ Ik heb toen decks gekocht en ben gaan scratchen.”
Terwijl een jonge RA het scratchen onder de knie krijgt, komt ze op straat met mensen in aanraking die druk bezig zijn met een andere zijde van hiphop: rap en beatboxing. Ze raakt verslingerd aan deze art en gaat er gelijk mee aan de slag. Het begint met battleraps, maar de passie wordt zo groot dat de nachtelijke draai-uurtjes worden ingeruild voor het schrijven van teksten. Iets waar ze goed haar ei in kwijt kan. De draaitafels worden aan de kant geschoven en ze stort zich vol overgave op het rapding. Rosa Ana ontwikkelt al snel haar eigen stijl. Een stijl als een ratelslang ingegeven door haar Zuid-Amerikaanse temperament. “Als je naar mijn teksten luistert, gebruik ik vaak hele lange zinnen. Dat komt door de manier waarop ik schrijf. Het is een proces waar ik inzit en waar ik mee bezig ben. Maar het kan goed zijn dat ik over een aantal jaren een stuk rustigere stijl heb. Het gaat er uiteindelijk allemaal om wat vanuit je hart komt. Hiphop is voor mij een uitlaatklep, maar ook ‘echt zijn’. Ik ken echt dope rappers die gewoon niet real zijn. Niet real in de teksten, niet real in de omgang. Hoe mooi het ook overkomt, het is niet real. Dat is jammer. Echtheid is waar het om draait.”
Aardbeving in Chili
Levensecht is ook de aardbeving die Chili treft in februari. Met een kracht van 8,8 op de schaal van richter laat de aardbeving diepe sporen na. Vooral omdat hoofdstad Santiago, waar haar familie woont, flink wordt getroffen. “Niet alleen mijn familie woont in Santiago, mijn moeder zat daar op dat moment ook. Ik kon haar een tijd niet te pakken krijgen en dat was een erg machteloos en onzeker gevoel. Toen ik hoorde dat zij en mijn familie in orde waren, viel er een last van mijn schouders. Dat was een hele opluchting. Hier in Nederland staan we niet echt stil bij het natuurgeweld, omdat we niet in touch met natuur staan en natuurrampen hier niet voorkomen. Zelf word je dan geconfronteerd met de impact van zo’n ramp.”
Hoe sta je dan tegenover de hulp aan deze landen? “Ik snap best dat mensen geen geld geven aan gironummers. Mensen zijn bang dat het geld verdwijnt in zakken van regeringen. Dat blijft altijd lastig. Maar het hele politieke stelsel gaat kapot als de derde wereld er niet meer is. Het is gebouwd op de derde wereld. De hele maatschappij staat er ook niet bij stil in wat voor wereld we leven. They don’t give a fuck.”
“Sommige mannelijke rappers zijn meer bitch dan ik ben.”
Rosa Ana is één van de weinige vrouwelijke mc’s in de hiphopscene. Moeite om zich staande te houden in deze machowereld van mannen heeft ze echter niet. Sterker nog: ze veegt de vloer aan met veel van haar mannelijke collega’s. “Ik vind de scene heel kinderachtig en voel me er niet toe aangetrokken. Heel veel mannen in de scene zijn geen man. Ik heb geen penis, maar sommige van mijn collega’s zuigen harder aan mijn pik dan dat ik doe. Die zijn meer bitch dan dat ik dat ben. Rappers die stoer doen over coke verkopen en grote blaffers. Waar hebben ze het over? Ik rap voor echte mensen en ben er verder eigenlijk niet mee bezig.”
Toch zijn er ook vaak sceptici als een vrouw op stage verschijnt. Dit ondervond ze ook tijdens Definitie van Dopeheid in 013. De zaal reageert zeer lauw en terughoudend als ze het podium beklimt. Gaandeweg het optreden komt de zaal toch los als ze zien dat de Amsterdamse de nodige skills bezit. “Ik begrijp wel dat mensen sceptisch zijn als ze me op het podium zien verschijnen. Het is toch meer een mannenwereld. En het is ook allemaal te herleiden naar de gewone maatschappij: vooroordelen. Dus ik snap waar het vandaan komt en waarop het gebaseerd is, maar ik voel me nooit raar in dat soort situaties. Nu is er wel meer acceptatie voor vrouwelijke rappers. Ik hou het echt en werk hard en dan moet het niet uitmaken of ik man of vrouw ben. Ik hou van rappers die oprecht en lyricaal zijn In een zin: rap die meer dimensionaal is.”
Moederschap
Je als vrouw staande houden binnen de hiphopscene is al een kunst op zich. Om daarnaast op jeugdige leeftijd ook nog eens moeder te worden, lijkt helemaal een zware opgave. “Het moederschap heeft me echt veranderd. Ik kan het niet precies uitleggen, maar een kind krijgen was voor mij het antwoord op de vragen die ik had. Op dingen die ik niet snapte. Ik heb er bepaalde perspectieven bijgekregen die mij gemaakt hebben tot de persoon die ik nu ben.” Vol enthousiasme vertelt RA over haar dochtertje van anderhalf, waaraan ze ook nog een nummer opdroeg op de verschenen EP. Ze wekt de indruk dat het krijgen van een kind haar alleen maar voordelen heeft opgeleverd en de glimlach van oor tot oor zegt hierbij genoeg.
“Ze is nu 1,5 en ik voed haar alleen op en we zijn ook heel close. Het gekke is dat je van zo’n kleintje heel veel kunt leren als je daar voor open staat. It’s beautiful, fuckin lovely! Ik zal ook nooit klagen over mijn kind. Ik begrijp ook echt niet dat mensen klagen over hun kinderen. Want als je elke dag je kind ziet glimlachen is dat onbetaalbaar.” En de toekomst? “Ik hoop dat ze later goed nadenkt over dingen in het leven. Ik probeer ook steeds minder te schelden in mijn teksten en hoop op een dag niet meer te schelden. En omdat ik zelf grimey ben is het niet de bedoeling dat ze dat normaal gaat vinden. Dat zijn wel dingen waar ik voor waak.”
Zwaardwerken EP
“Zwaardwerken is voor mij een afsluiting van een bepaalde periode. Zo van: hier kom ik vandaan en vanaf hier ga ik weer verder. Het project bestaat uit 21 tracks en vanwege deze hoeveelheid breng ik het in drie delen uit. Een overkill aan muziek is namelijk nooit goed. Het eerste deel is nu uit en om de maand komen de overige twee delen. Ik wilde het overigens niet als debuutalbum brengen omdat het gewoon rauwe shit is. Vanuit hier bouw ik weer verder.”
In Stompzinnig zeg je: “Fok hiphop, ik maak rap.” Wat is voor jou het verschil? “Hiphop is voor mij echt zijn en ik wil ook echt zijn, zoals ik al eerder aangaf. Ik hou ook van hiphop, van alle elementen, maar ik ga geen shit claimen. Heel de discussie van wat hiphop is en zou moeten zijn daar doe ik niet aan mee. Hiphop is voor mij hoe je je gedraagt: hou het echt, wees jezelf. Mijn dochter is bijvoorbeeld mad hiphop, ze is puur. Binnen hiphop heb je verschillende kunstvormen. Ik ben geen graffitispuiter, geen beatboxer en geen dj. Elke vorm heeft zijn eigen art en ik ben in dit geval een rapper. Dat was meer het punt.”
In Mezelf zeg je: “Ik ben mezelf kwijt en wil mezelf zijn.” Wat is in jouw ogen je ideale zelf? “Wanneer je de confrontatie met jezelf aangaat en je genoeg hebt aan jezelf. Ik ben door een moeilijke periode heen gegaan en ik ga niet liegen, ik heb ook mijn zwakke kanten. En in een stad als Amsterdam liggen dan de gevaren op de loer. Daarna, als het weer goed met je gaat, ga je je afvragen waar je mee bezig bent. Nu zit ik in mijn element en ben ik down met mezelf. Maar om nou precies te zeggen wanneer je je ideale zelf bent? Dat kan nu zijn maar ook pas op je tachtigste. Feit is wel dat de negatieve dingen die je meemaakt je veel sterker maken.En soms is dat een hele struggle. Maar het is vooral belangrijk om dingen onder ogen te zien.”
Hart Op Mijn Tong, een track gericht aan ex-vriend Unorthadox die overigens niet op het eerste deel van de Zwaardwerken EP staat, heeft een behoorlijke privélading. Sta je hier nog altijd achter en was het achteraf een slimme zet? “Tracks zijn momentopnames, dat moet je nooit vergeten. Op dat moment was het voor mij als persoon nodig om me te uiten over dit onderwerp. Ik heb hier verder niets meer over te zeggen, de track spreekt voor zich.”
Levensvisie
“Ik rap niet om beroemd te zijn. Ik wil dat mensen iets aan mijn muziek hebben. Muziek als leven en als adem. Zo voel ik het zelf. Ik denk in rap en ik leef in rap. Ik zie ook in alles een verband met woorden, Dat gaat zo heel de dag door in mijn hoofd. Ook ’s nachts. Ik slaap ook bijna niet, ben echt een insomniac. Maar dat geeft niet, mijn dochter geeft me zoveel energie. Ik sta sowieso heel positief in het leven. Ik heb veel negativiteit gekend in mijn leven en met negatief denken bereik je niks. Natuurlijk lukt dat niet altijd, maar ik ben in ieder geval realistisch en ga de dingen nooit mooier maken dan dat ze zijn. Ik ben geen dromer en hou mezelf geen leugens voor.”
“Als je teveel gaat doordenken, moet je ook altijd bij het punt komen dat je gaat relativeren. Ik ben een lifestyle Jedi. Ik zit op mijn pad, op de juiste richting en ik ben daar niet meer van af te slaan. Het leven draait voor mij om acceptatie: dingen zijn hoe ze zijn, het is wat het is. Ik probeer zo bewust mogelijk te zijn van de yin en yang des levens: je ervaart zowel positieve als negatieve momenten. Ik hoop me als artiest en als persoon zo breed mogelijk te ontwikkelen en progressief te blijven. Ik ben slechts een leek in dit leven en blijf een leerling des levens. Dus ik wil niks speciaals bereiken. Ik wil gewoon echt zijn en ik hoop ook echt te blijven.”
Download hier de eerste Zwaardwerken EP
Beeld door Nomar Fats (foto 1) en Murph (foto 2 en 3)
