Hij is een van Nederland’s hardste straatrappers; zijn verhalen zijn echt, donker en rauw. En na een aantal EP’s vond Momi het tijd voor een debuutalbum. De in Soedan geboren maar in Schiedam opgegroeide mc brengt Evenwicht in eigen beheer uit. Hij verkoopt cd’s vanuit zijn auto aan fans in de buurt en hangt zelf posters met QR-codes op die je naar de online luisterbare versie brengen. We spreken hem op een door hem gekozen locatie; Eethuis Marrakech, tussen metrostops Delfshaven en Marconiplein. “Ik verheerlijk niks. Je krijgt het bij mij zoals het is.”
“Dit is echt mijn plekje, man. Ik doe hier regelmatig interviews, ik kom hier graag eten en heb hier gewoon veel tijd doorgebracht”, verklaart hij zijn keuze voor de locatie. “Ik ben goed met de jongens. En het is makkelijk; je kunt meteen iets eten en drinken na je afspraak.” De in 1993 geboren Mohammed Djalabi heeft een rauw stemgeluid als hij rapt, en een hele directe vertelstijl. Als hij tegenover je zit ook, maar dan een stuk ingetogener; ietwat schuchter misschien zelfs.
Zijn album is net een paar dagen uit als we hem spreken. “Volgens mij is ‘ie wel goed ontvangen, man. Ik heb veel love gekregen en hij wordt goed gepusht. Maar ik had van tevoren al het gevoel dat veel mensen erop aan het wachten waren. Mijn DM zit helemaal vol met vragen. Als ik weer een single dropte vroegen ze meteen naar wanneer ik weer met iets zou komen. Nu ik independent ben, heb ik ervoor gekozen om eerst veel singles te droppen, maar steeds bleven mensen vragen naar een album. Toen ik bij Top Notch zat, was ik nét nieuw in de game. Ik tekende voor drie kleine projecten, zo zie ik de EP’s ook. Dat ik nu mijn debuutalbum zélf uit kan brengen, is een mooie ervaring.”
Voor Evenwicht ging hij gerichter en efficiënter te werk dan bij de voorgaande projecten. “Ik heb nu meer ervaring. Studiosessies gaan anders, soepeler dan voorheen. Mijn denkwijze is veranderd, en ik zie groei bij mezelf. Ik rap ook op dit album: ‘Was ik elke dag in booth, dan had ik tien albums.‘ Ik was naar Marokko op vakantie, en toen ik terugkwam maakte ik ineens heel snel zeven tracks. Toen begon ik veel studiosessies in te plannen en merkte dat ik in een flow terechtkwam. De groei merk ik ook in het proces zelf. Het is net als met voetbal. Als voetballer moet je trainen. Je kunt erg zijn, maar als je vaker traint wordt je nóg erger. De boys die vaak trainen zijn fanatieker. Ik moet nu gewoon zorgen dat ik fit blijf. Rappen is mijn vak geworden. Nu ik independent ben, moet ik meer gas gaan geven.”
Hoewel hij op het album met één been in de studio lijkt te staan en met één been op straat, en die werelden continu aan elkaar spiegelt, beseft Momi heel goed welke kant hij op wil. “Dat besef had ik al bij mijn eerste project, maar hoe verder ik ga en de hoeveelheid love die ik ervoor krijg, maakt dat ik nu wil gassen. Het zou zonde zijn om het nu op een laag pitje te zetten. Het vuur moet vol open. In het nieuwe jaar ga ik meteen verder met de eerste single van mijn nieuwe project. Ik moet nu consistent zijn. Als ik die drive blijf houden, moet het wel goedkomen met Rotterdamse hiphop.”
“Ik heb m’n life gechanged, ik kom van echt trappen all night and day”, luidt het refrein van een van de singles van zijn album. En in dezelfde track: “Ik liet de streets voor de booth los.” “Dat is letterlijk wat het is. Ik heb de kans gekregen om dit te doen, en om de young boys te laten zien dat het kan. Nu hoop ik een voorbeeld te zijn voor hen, want ik gun iedereen een podium en zijn of haar verhaal.”
“Ik kan alleen maar dankbaar zijn omdat ik mijn ritme en routine heb kunnen aanpassen.”
Momi klinkt killer op plaat dan in het echt. Hij geeft om zijn familie, zijn vrienden uit de buurt en de jeugd. Het doet denken aan een een line uit Niet Terug: “Er valt nog zoveel te leren, weinig die dingen waarderen / en ik wil altijd helpen, dat is mijn fout.” Het blijkt een van zijn eigen lievelingszinnen op het album. “Je komt er altijd achter dat als je altijd die helpende hand wilt bieden, dat je een foute keuze maakt. Dat maak ik heel vaak mee. Soms zie je dingen aankomen, en soms gun je mensen de ruimte om dingen te flikken. Vaak ben ik te lief geweest. Dat is mijn karakter, mijn persoon. Mensen die mét mij zijn, gun ik de hele wereld. Gaandeweg heb ik geleerd om af en toe mijn tanden te laten zien.”
Evenwicht is vernoemd naar het feit dat iedereen dagelijks op zoek is naar balans, legt hij uit. “In evenwicht blijven is daarbij de kunst. Ik ben altijd op zoek naar balans. Ik heb gezien wat ik kan, en ik heb gezien wat ik nog meer kan bereiken. Voor mij was dat heel belangrijk om gezien te hebben. Na mijn laatste plaat bij Top Notch, dacht ik ‘Het is nu of nooit, Mo.’”
Uit zijn raps blijkt dat zijn leven een puinhoop was, maar ook dat hij ervoor heeft gekozen om het inelkaar te zetten: “Ook dat is een vorm van evenwicht. Dat ik mijn ritme en routine heb kunnen aanpassen, vanuit het leven waar ik vandaan kom, daar kan ik alleen maar dankbaar voor zijn.”
Op zesjarige leeftijd kwam Momi vanuit Soedan naar Nederland, en al heel kort daarna kwam rap in zijn leven. “Op tien-, elfjarige leeftijd deden we al in een buurthuis mee aan workshops, die werden gegeven door MegaMaster van K-Liber. De taal kende ik net, en als je dan leuke woordspelingen hoort en mensen elkaar hoort dissen, ja… dat vond ik echt hard aan rap.”
“Ik geloof dat Allah alles in de hand heeft. Ik moet alleen het goede doen.”
Toch belandde hij op straat vóórdat rap echt serieus werd. “Ik had een plan klaar, maar niks gaat volgens plan daar”, rapt hij daarover op zijn nieuwe album. “Je kunt zoveel plannen maken als je wilt, maar ik geloof dat Allah alles in de hand heeft. Ik moet alleen het goede doen. Uiteindelijk krijg ik de kans om de jeugd en de straat aan te spreken. Ik ben geen rapper die dingen verheerlijkt, ik vertel gewoon wat ik zie.” Momi heeft het van zó dichtbij gezien dat hij gedetailleerd kan uitleggen wat te doen om je te behoeden voor de grootste valkuilen.
“Ik ben eerst met een voet in rap gestapt, om te pootjebaden. Maar toen ik wist dat het beseft wordt, wist ik dat er geen weg terug meer is”, gaat hij verder. “Toen ben ik er gewoon in gesprongen. Iedereen kent m’n gezicht, ik word herkend. Of ik jaloers ben op die jongens die met een bivakmuts op rappen? Niet jaloers, maar ik begrijp ze wel. Als je begint met rap en je eerste liedje op YouTube zet, weet je nog niet hoe ver het je kan brengen. Nu word ik er elke dag aan herinnerd dat ik artiest ben.”
“We rennen elke dag achter geld aan, maar uiteindelijk is het maar papier met cijfers erop.”
Volledig negatief is hij daar niet over, hij ziet het meer als een geschenk en een vloek. Net als hoe hij geld ziet. “Fuck money, ik heb het vaker gezegd”, snerpt Momi halverwege zijn album. “We rennen elke dag achter geld aan, maar uiteindelijk is het maar papier met cijfers erop. Het laat mensen veranderen, of in ieder geval anders denken. Het laat mensen guller of viezer worden. Als er geld tussen mensen komt, is er waarschijnlijk nooit een goede band geweest. Als het iets persoonlijks is, is het een ander verhaal. Maar ik zie teveel situaties op straat en in de wereld fout gaan door geld. Er zijn veel dingen véél meer waar dan geld. Als je teveel geld hebt, is het ook niet goed. Het gaat je niet redden als je niet gezond bent.” Ook daarin zoekt hij naar balans: “De grootste blessing is als je rond kunt komen, onderdak hebt en iets kunt eten en drinken. Wat daarna komt is extra.”
Nu hij zijn eerste release op onafhankelijke basis uitbrengt, merkt Momi dat het harder werken is. “Ik heb geen management, geen publishing, geen PR… ik heb alleen mijn pen en daar moet ik het mee doen. Ik heb natuurlijk wel Sony die me helpen bij de distributie. Maar ik moest nu bijvoorbeeld zelf uitkiezen met wie ik wilde praten. Naast Het Parool en Woordenschat wilde ik met jullie zitten, want ik vind dit een echte hiphopplaat. Voor de rest heb ik posters opgehangen, reclameborden langs de snelweg geregeld en fans ontmoet bij de persoonlijke verkoop. Veel werk, maar ik krijg er energie van. Ik push mezelf nu. Als ik nu ga slapen, slaap ik op mezelf. Ik heb de sleutel van de auto, ik ben degene die het stuur vasthoudt. Zolang het niet afleidt van mijn creatieve proces, wil ik het op deze manier doen.”
Alles wat er nu rondom hem afspeelt, is onderdeel van een visioen uit zijn jeugd, vertelt Momi. “Toen ik jong was, en veel Rotterdamse hiphop luisterde, beloofde ik mezelf al dat in die top-3 zou komen. Als kleine jongen zag ik Heinek’n, Feis en Hef, en ik wist al dat ik daar moest wezen. En dat ik er moest komen met échte rap. Je hoort het ook gewoon; hiphop uit Rotterdam klinkt anders. Ons accent klinkt hard op een beat. Het is rauw, het is puur. Ik hoop gewoon mijn steentje bij te kunnen dragen. Als ik dit album beluister, hoor ik vooruitgang. Nu is het doorgassen.”
Stream Evenwicht van Momi hieronder:
