M. is al jaren een van de meest uitdagende spoken word-artiesten van Nederland. Of het nou met geschreven kunst op straat is of met de opdrachten die hij deed voor bijvoorbeeld Museum Boijmans van Beuningen en Feyenoord Rotterdam. Nu vermengt hij zijn tekstuele hoogstandjes met de sfeervolle neo-klassieke pianopartijen en ambientproducties van Winterdagen. De EP Lange Leegtes is uit. “We zijn nog lang niet uitgewerkt, er is nog zoveel moois om te maken.”
Rotterdammer. M. leende zijn stem in opdracht uit aan grote organisaties als Red Bull en Rabobank, maar blinkt vooral uit in eigen werk. Zijn teksten komen ten slotte uit het hart, en zitten vaak vol emotie. Dat is ook precies waar de vier tracks van Lange Leegtes in uitblinken; het is echt en het raakt. “Ik heb het geschreven in een periode van bezinning”, vertelt M. “Vóór mijn 27ste had ik nog nooit geschreven. Ik had simpelweg nergens passie voor. Wat dat betreft ben ik wel echt een laatbloeier.”
“Je hoort me zoeken naar de schoonheid in de lange leegtes.”
De teksten van zijn EP gaan over zijn persoonlijke weg naar volwassenwording. “De eerste track, Dalgebed, is een terugblik maar tegelijkertijd ook een zoektocht naar wat ik wil. Daarom spring ik in die tekst ook heel erg van de hak op de tak. Het was de allereerste keer dat ik ging schrijven zonder dat ik een plan had. Ik had van tevoren geen onderwerp of thema, en de zoektocht daarnaar is de uitkomst geworden. Je hoort me daarin zoeken naar de schoonheid in die lange leegtes. Die titel heeft meerdere betekenissen, waaronder dus die periode dat ik nergens een passie voor had en ontzettend zoekende was.
M. zocht naar de mooie momenten uit zijn leven en kwam al snel uit bij zijn vroege jeugd. “Memoires is een ode aan vroeger, aan het kind zijn. Aan het moment waarnaar elke volwassene soms even naar terugverlangt, die onbevangen wereld. Toen ik dat schreef en terugging naar die momenten, moest ik heel erg denken aan dat er mensen rondlopen op deze wereld die misschien nog wel méér herinneringen hebben aan jou als kind als jijzelf. Ik heb ook herinneringen aan hen, en dat is ontzettend waardevol, maar tegelijkertijd vraag ik me af hoe ze mij ervaren hebben. Aan de ene kant vind ik het jammer dat ik dat niet allemaal weet, aan de andere kant heeft het iets prachtigs.”
De drang om ernaar te vragen had hij niet. “Ik ben ook niet de persoon die heel snel contact zal leggen om achter zulke dingen te komen, maar ik deel het op deze manier. Tegenwoordig heb ik nul contact met mensen uit die periode, dus of mijn oude vrienden het ooit te horen krijgen weet ik niet. Ik vind vooral het delen belangrijk. Overal ter wereld zijn mensen die mooie herinneringen hebben aan een oude vriend of vriendin, maar misschien is de persoon in kwestie dat al lang vergeten. Dat gegeven geeft het leven voor mij wel een extra mooie laag.” M. beschouwt en observeert. In zijn muziek, in zijn spoken word, maar ook tijdens dit interview. Altijd, eigenlijk.
Vanuit de onbevangenheid die gepaard gaat met het zijn van een kind, vervolgt M. zijn reis. De volgende stap is de fase ‘jong volwassen’. “Dan ben je ergens tussen de leeftijd van 16 tot 24 jaar, ongeveer. Dat is Wegdromen geworden. Ook die titel kun je op meerdere manieren opvatten; gewoon lekker wegdromen, of dat je dromen letterlijk weg zijn.” Het is zijn favoriete nummer van de plaat. “Het gaat door pieken en dalen, maar blijft altijd hoopvol. Dat komt recht uit mijn hart. Ik weet niet of wat ik heb doorgemaakt een depressie is en ik heb ook heel bewust destijds dat woord nooit gebruikt, want dan zou ik het zijn. Maar gelukkig ik heb wel altijd het licht aan het eind van de tunnel gezien. In de verte wist ik dat er méér in mij zat dan dat ik voelde op dat moment.”
De videoshoot ervan was volgens hem letterlijk een moment waarop alles perfect samenkwam: “We hebben van zonsopkomst tot zonsondergang geschoten op Vlieland, en de klik met Rauwkost Collective was heel erg fijn. Dat zie je terug in het eindresultaat.” Tekst, beeld en muziek zijn prachtig met elkaar in synergie.
Finaletrack Bon Voyage is een weergave van de periode daarna, toen M. besloot te gaan reizen. “Naar Korea, Vietnam, Amerika. Gewoon solo, dat vind ik echt fijn. Ik wilde het verhaal van een vreemde stad vertellen. Uiteindelijk is dat een Franse stad geworden; dat kan Parijs zijn, maar ook Lyon of Marseille. Die steden ken ik wel het beste, en zijn verschillend maar hebben ook zoveel overeenkomsten. Dat verdwalen in een andere stad, dat vind ik heerlijk en dat is waar die track over gaat.”
Het schrijven lukte hem echter niet ter plekke. Vaak komt er in zijn geliefde grote steden geen woord op papier. “Dan zit ik teveel in het moment. Ik ga dan ook niet naar toeristische attracties, maar zoek vaak het rauwe randje aan de buitenkant op, de ziel van een stad. Eenmaal weer thuis komt alles bij me binnen. Dan komt de inspiratie die ik daar heb opgedaan vanzelf, maar ik kan het nooit opwekken. Voor mijn schrijven moet ik het echt hebben van momenten van gratie, alles moet samenvallen.”
M. werkte voor de EP Lange Leegtes met producer Winterdagen, het pseudoniem van Mink Steekelenburg. Ze werkten al vaker met elkaar voor opdrachten en stonden samen op Geen Daden Maar Woorden en Motel Mozaïque. Vanuit de reacties op dat optreden besloten de twee om aan een gezamenlijke EP te gaan werken. Zijn teksten schreef hij altijd al op muziek zegt M. “Maar zodra mijn tekst dan samenkomt met de muziek van Mink, klinkt het nóg mooier dan op de producties waarop ik het schrijf.” Zijn hese, rokerige en kalme stemgeluid klinkt compleet in symbiose met neo-klassieke pianopartijen of met minutenlang aanzwengelende synthesizer-tonen.
“Ik laat de verhalen graag uitpluizen door de luisteraar.”
Terwijl de beatloze maar gelaagde elektronica onder hem tot een rustpunt lijkt te komen, besluit Winterdagen er voor twee van de zeven minuten durende track Wegdromen een stevige beat onder te monteren. De EP glijdt zo van geluid naar geluid; lagen worden terloops toegevoegd en weggehaald, maar één element blijft continu aanwezig. De spanning. Na iedere zin van M. raak je nieuwsgieriger naar welke woordspeling of persoonlijke observatie hij nog meer te delen heeft. De kalme trip van weemoedige nostalgie richting nieuwe dingen ontdekken in de toekomst is er eentje die het waard is om te maken.
Ambient in combinatie met de kunst van het gesproken woord, het blijkt een intrigerende combinatie. “Door de structuur van de muziek, hoef ik me ook niet aan bepaalde dingen te houden. Er zitten bijvoorbeeld geen drums in, waardoor ik me niet aan een bepaald aantal maten moet houden of de cadans moet aanpassen. Dat levert ons zoveel artistieke vrijheid op.”
Daar is hij uiteraard dankbaar voor. “Voor zover ik weet, maakt niemand in Nederland dit. Het liefst wil je natuurlijk dat dit duizenden keren gestreamd gaat worden, maar we zijn realistisch. Er is nog geen scene voor dit genre. Ik hoop vooral dat men hiervoor wil gaan zitten en zichzelf eraan overgeeft. Ik laat de verhalen graag uitpluizen door de luisteraar. In een gesprek als dit kan ik slechts vertellen wat de nummers voor míj betekenen, maar eenieder kan hieruit halen wat hij of zij nodig heeft.”
Stream: