Wat is graffiti?
Graffiti ontstond als kunstvorm rond eind jaren ‘70, begin jaren ‘80. Tekenen en krassen op muren deden mensen natuurlijk al eeuwenlang. Het woord graffiti betekent dan ook letterlijk: ingekraste tekeningen. Het woord is afgeleid van het Italiaanse woord graffiare, wat letterlijk schrammen betekent. Het zijn dus van oudsher schrammen op een muur, die je met het woord graffiti beschrijft. In het Nederlands taalgebied wordt het woord graffiti soms uitgesproken als gráf-fi-ti, wat dan vaak klinkt als gravity (het Engelse woord voor zwaartekracht). Dat is onjuist, want de klemtoon ligt op de tweede lettergreep. Graf-fí-ti, dus.
Wat is de link tussen graffiti en hiphop?
Men hoort en leest vaak dat er een sterke link is tussen graffiti en hiphop, en dat is niet voor niets. Grafffiti is namelijk een van de elementen waarop de hiphopcultuur is gestoeld, naast dj’ing, mc’ing (rappen, hosten) en breakdancing (b-boying). Hiphop wordt tegenwoordig gezien als levensstijl en al deze elementen komen ook anno 2020 terug in de hiphopcultuur.
Waaruit bestaat graffiti?
Graffitiartiesten maken veel gebruik van spuitbussen. De kunstvorm bestaat voornamelijk uit letters en figuren, in de vorm van een tag of een piece. Vroeger werden treinen vaak ‘gedecoreerd’ met graffiti en werd het door overheidsinstanties gezien als vandalisme. Tegenwoordig wordt het steeds vaker gezien als echte kunstvorm en wordt het ook steeds vaker ingezet als buitenreclame. Het speelt op die manier een rol in de marketing van verschillende bedrijven. Graffitiartiesten worden dan ook vaak ingezet in de reclamewereld.
Zijn er bekende graffitiartiesten?
Zeker. Bekende figuren uit de graffitiscene zijn Taki183, Cornbread, Revok, Seen, Blade, Lee en het 1UP-collectief. Zoek hun werk en persoonlijke geschiedenis maar eens op via Google, je komt prachtige verhalen tegen!
Wat is street art?
Street art betekent letterlijk straatkunst. Uitingen van deze kunstvorm worden dan ook vaak in de openbare ruimte aangebracht. Street art is een beweging die in de zeventiger jaren onstond vanuit de graffitibeweging. Net als bij graffiti(tags) is af en toe ook bij street art de snelheid van belang. Dit omdat de afbeeldingen niet altijd met toestemming worden aangebracht. Daarom wordt er vaak gewerkt met sjablonen, stencils, stickers en posters, waardoor kunstenaars sneller kunnen werken dan met graffiti alleen. Ook zijn er interventiekunstenaars: die werken met bijvoorbeeld poppetjes, sjaals, hout, stoffen en daarmee verrassende kunstwerkjes maken die opduiken in het straatbeeld.
Veel street artists zijn bezig met maatschappelijke thema’s. Anderen eren hun helden met portretten en weer anderen willen puur vermaken door leuke, frisse werken aan te brengen in de buitenruimte.
Zijn er bekende street artists?
Jazeker. Google maar eens op afbeeldingen en typ namen in als Banksy, Space Invader, Telmo Miel, Obey Giant, Vhils, Lastplak en The London Police. Je zult hun werk vaker tegenkomen als het om de geschiedenis van street art gaat. Ook als je de scripties op deze pagina doorleest, kom je hun namen en werken vaak tegen. Ieder van hen heeft zijn eigen stijl.
Wat zijn de beste plekken om street art te zien (spotten)?
Vroeger moest je nogal eens verre reizen maken om street art te spotten, maar tegenwoordig zijn er zoveel hotspots ter wereld, dat er altijd wel eentje dichtbij is. De muren worden regelmatig ‘ververst’, wat wil zeggen dat er nieuwe werken over oude, versleten werken worden heen geverfd. In diverse steden ter wereld kun je een street art-tour volgen; Parijs, New York, Buenos Aires, Los Angeles en Berlijn bijvoorbeeld. Maar het is ook leuk om dit soort hotspots op eigen houtje te verkennen.
Ook in Nederland zijn er organisaties te vinden die street art-tours aanbieden. Je gaat daarbij wandelend of fietsend langs diverse street art-werken door de steden. In Rotterdam is de organisatie Rewriters, maar ook in Den Haag, Heerlen, Breda en Amsterdam kan men dit soort organisaties vinden.
Na op zowel beide kunstvormen ingezoomd te hebben, besluiten we deze FAQ met misschien de meest gestelde vraag…
Wat is het verschil tussen graffiti en street art?
Je denkt misschien dat het allemaal één wereld is; regelmatig worden de termen graffiti en street art dan ook door elkaar geruikt. Maar het ligt wat genuanceerder. Street art is een stroming binnen de wereld van de graffiti, en is dan ook een constant evoluerende vorm. Waar het bij graffiti gaat om ‘ons’ (graffiti-artiesten willen hun naam kenbaar maken en bekender worden), gaat het bij street art vaker om herkenning bij het grote publiek. Een street artist wil de openbare ruimte in een stad graag mooi vorm geven, terwijl graffitischrijvers primair vaak willen dat hun naam op zoveel mogelijk plekken komt te staan. Street art-kunstenaars streven naar origineel werk en proberen vaker boodschappen mee te geven, terwijl de graffitischrijver het vaak alleen doet om binnen zijn subcultuur te worden gezien: the fame of the game. De tags, throw-ups en wild styles van graffiti-kunstenaars hebben vaak niet direct een primair doel voor de buitenwereld.
Bij graffiti gaat het vaak om de (decoratieve) tag waarin de naam van de schrijver te lezen valt, terwijl het bij street art vaak gaat om een snel herkenbare afbeelding. Graffitischrijvers beginnen vaak al jong, zonder creatieve opleiding. Ze zijn self-made, terwijl je onder street artists vaker kunstenaars tegenkomt die een volledige kunst- of grafische opleiding hebben gevolgd. Veel street artists zijn wel begonnen als graffitischrijver. Er zijn ook veel kunstenaars die zich op beide vlakken bewegen een geen uitgesproken voorkeur hebben; zij maken zowel graffiti-pieces die uit vooral letters bestaan, als grote murals met illustraties.
