Als een Portugese Canadees uit Toronto en een Guatemalaans-Mexicaanse Los Angelino hun krachten bundelen uit liefde voor hiphop én het mooiste spelletje, gebeuren er magische dingen. De aanvang van het EK is hét moment voor een gesprek met rappers Cousin Feo en Lord Juco over hun groep Death At The Derby, de lol van punchlines naar elkaar gooien, en waarom ze niet kunnen wachten om oude mannetjes op de tribune te worden.
Toen rapper Lord Juco uit Toronto in 2018 voor het eerst Cousin Feo zijn EP A Little Caviar hoorde, was het de track Zidane die direct zijn interesse wekte. “Als voetbalfan betekende het een boel voor mij om de naam Zidane te zien. Want in de voetbalwereld wordt hij enorm hoog aangeschreven, maar dat weten alleen mensen die ook echt voetbal volgen”, legt hij uit in een video-chat. “De meeste mensen hier kennen Zidane van de kopstoot [als aanvoerder van het Franse elftal gaf hij Italiaan Marco Materazzi een kopstoot in de finale om de wereldbeker van 2006 –HIJS], maar ze weten niet dat hij één van de beste middenvelders ooit is. Dus ik had meteen het idee dat hij wist waar hij het over had en nam contact op.”
De twee raakten aan de praat over voetbal en hiphop, en kwamen al snel op het idee samen een track te doen over de northwestern derby, de wedstrijd tussen Liverpool en Manchester United. Met Juco als fan van dat eerste, en Feo van dat tweede team, vielen zij op een natuurlijke manier in de rol van het gooien van voetbal-gerelateerde punchlines naar elkaar. Hun vriendschap is sindsdien alleen maar verder gegroeid, en daarmee ook een discografie vol tracks waarin zij klassieke derby’s al rappend uitvechten. Samen met DJ Dubplates staan ze bekend als Death At The Derby, en de groep is inmiddels aan hun tweede ‘seizoen’ van wekelijkse battles bezig.
De chemie is overduidelijk in elke track waarin de twee spitten. Stel je ‘Meth Vs Chef’ voor, maar dan met alle bars over Timb boots en chess moves vervangen voor lines over ‘Shevchenko driving a tank home through ya ankles.’ Feo heeft een lage stem, die hij als een zwaar kleed over de beat drapeert en deze zich zo volledig eigen maakt. Juco heeft daarentegen een hogere toon, die hij springend en duikend door de beat heen weeft. Hun geluid contrasteert en complimenteert, wat het feit dat er tijdens de opnames doorgaans bijna een compleet continent tussen hen zit naar de achtergrond doet verdwijnen. Juco woont namelijk in Toronto, aan de oostkant van Canada, terwijl Feo aan de Amerikaanse westkust in Los Angeles woont.
“Ik kan me de eerste pot van LA Galaxy nog herinneren” zegt hij. Hoe sindsdien de supporterscultuur langzaam maar zeker steeds meer vat op zijn thuisland heeft gekregen, doet hem goed. “Wij hebben nog niet de historie die Europese of Zuid-Amerikaanse clubs hebben, maar een heel klein stukje daarvan. Ik kijk ernaar uit om straks vijftig of zestig jaar oud te zijn, en te zien dat het met mijn omgeving de goeie kant op gaat. Dat ik straks kan zeggen ‘Weet je nog dat Zlatan dertig jaar geleden dat winnende doelpunt maakte?’ en dat ze me dan aankijken van ‘waar heb je het over?’”
Het is precies dat gewicht van de historie, de de folklore en mythevorming rondom sommige clubs, en de extreme emoties die daarbij komen kijken, waar Death At The Derby in hun muziek gebruik van maakt. “De club, de historie, dat is het weefsel van je familie. Die wedstrijden met winnende goals, verliezen waar je kapot van was, dat zijn allemaal herinneringen die je deelt met je familie, vrienden en gemeenschap”, zegt Feo. “Dat zit diep.”
Ze spreken net zo gepassioneerd over hoe de plannen voor de Super League in rook opgingen (“We loved seeing it cars and burn!”), als ze doen over de meest specifieke details van bepaalde wedstrijden. Het is de band die mensen met hun club hebben die hen zo aanspreekt. “Zelfs al heeft een club geld, dan betekent dat nog niet dat de fans rijk zijn”, zegt Juco. “Clubs overleven veel van hun eigenaren, en het gaat om meer dan geld. De fans zijn grotendeels mensen uit de arbeidersklasse, en voetbal is uiteindelijk van hen.”
“We houden onze sound grimy, zoals de straten en de energie in het stadion zijn. Maar tegelijkertijd brengen we mensen die er minder bekend mee zijn ook wat bij over deze cultuur”, legt Feo uit. “Dus we moeten zorgvuldig zijn—geen gammele referenties maken, want er is altijd wel een Europeaan of Zuid-Amerikaan die ons corrigeert. Daar moeten we strak op letten.” Het betekent dat er in sommige tracks een hoop research gaat zitten, wanneer ze minder bekend met bepaalde teams zijn. Maar in clubhistorie duiken voelt voor hen zelden als een verplichte klus. En er zijn verses geweest waarin ze niet konden wachten om partij referenties eindelijk los te laten.
“Als je naar Spanish Savants luistert, onze Barcelona tegen Madrid joint—mijn God, toen ik die verse hoorde wist ik dat ik niks ging schrijven dat daar tegenop kon”, merkt Feo op, terwijl Juco in de lach schiet. “Het voelde zo gecalculeerd van hem! Alsof hij sommige van die bars al in zijn hoofd had voor hij mij überhaupt kende! En eindelijk kreeg ‘ie de kans om me ervan langs te geven.”
Juco: “Spanish Savants was eigenlijk een respons—we schreven Bombs in the Bombonera live, en ik was daar gewoon niet klaar voor. Ik moest ter plekke wat verzamelen, maar deze man was klaar om te gaan. Hij verspilde geen seconde. Dus ik dacht bij deze joint ‘nu moet ik correct komen.’”
Feo bevestigt dat de competitie levendig is. “We houden geen scores bij, maar praten wel veel shit naar elkaar.”
“Absoluut, dat kan niet anders!”, reageert Juco lachend.
Feo: “We laten het oordeel over aan de fans, zij laten ons wel weten wie het beter deed. Wij zorgen gewoon voor de muziek en laten het debat aan hen over.”
Dat Bombs In The Bombonera geen huiswerk van Feo vereiste, is niet zo verrassend als je weet dat de derby tussen de Argentijnse clubs River Plate en Boca Juniors steevast gevolgd werd door het Guatemalaanse deel van zijn familie. In 2018 laaide de rivaliteit in de ‘Superclásico’ zo zwaar op, dat deze om veiligheidsredenen verhuisd werd naar Spanje. “Ik hoop dat ze het genoeg in weten te perken om het in Argentinië te kunnen houden”, zegt Feo over de match bovenaan zijn bucketlist. “Ik moet naar Argentinië om ooit River tegen Boca te zien.”
Voor Juco staat de Merseyside derby tussen beide topteams uit Liverpool bovenaan de lijst. Zijn eigen thuisstad kent echter ook een derby: de Canadian Classique. “Het is niet enorm groot, maar de emotie is er wel, want wij moeten Montreal gewoon niet, in Toronto. En dat gevoel is wederzijds. Toen ze ons versloegen in de playoffs in 2015 deed dat echt pijn.”
De derby in Feo’s thuisstad, LA Galaxy tegen LAFC, is er zelfs eentje die ze al op vinyl hebben weten te vatten, als één kant van de ‘Ghost At The Derby’ 12” geproduceerd door Big Ghost. “De hoogste vorm van van respect is dat Big Ghost als het ware ons speelveld betrad, en zijn toolkit daarmee naartoe nam”, vind Feo. “Als je een producer hebt die tracks doet met Griselda, die bovenaan de pyramide in dit underground-ding staan—om in diezelfde catalogus te zitten is iets bijzonders. Hij waardeerde de originaliteit van wat wij deden. Hij is een guy die trots is op de originaliteit van zijn werk, en hij herkende dat in ons.”
Vanwege Feo zijn relaties met de supportersgroepen van LA Galaxy, kon Death At The Derby makkelijk samenwerken met de club. “Zij hebben alles gedaan om ons te verwelkomen en de muziek te delen, van daar optreden, tot merk drops. Dat is cool.” Een nieuwe pop-up performance staat al in de planning, en daar zal Juco ook bij zijn. De kans dat hij dan de LAFC verse van hun Los Traficantes live bij het Galaxy stadion zal doen is klein. “Dat doen we waarschijnlijk niet”, zegt Feo lachend, terwijl Juco antwoordt: “Ik moet ook thuiskomen man, ik heb kinderen!”
Death At The Derby zit momenteel middenin hun tweede golf van maandelijkse singles op Bandcamp, die uiteindelijk verzameld zullen worden als hun nieuwe groepsalbum. Voordat het zover is, brengt Feo op 18 juni zijn volgende soloproject Flamiche via Frank’s Vinyl uit. De release daarvan valt mooi samen met het EK, waar Frankrijk serieus titelkandidaat voor is. Zeker sinds aangekondigd werd dat Karim Benzema voor het eerst in zes jaar weer deel van de selectie uitmaakt, en dan samen zal spelen met Kylian Mbappé, één van de beste spitsen van zijn generatie. Naar beide spelers is een track vernoemd op de plaat. “Ik heb dat misschien into existence gesproken”, zegt Feo over de Franse kansen.
Flamiche is in zijn geheel geproduceerd door de Franse beatmaker Keor Meteor, en heeft legendarische Franse voetballers als thema. Natuurlijk is de rapper blij met hoe mooi dat met de actualiteit samenvalt, maar een uitgesproken supporter van het Franse team is hij niet. “Er zijn zoveel jonge spelers die op dit internationale podium zich buiten hun competitie in de kijker willen spelen. Daar kijk ik vooral naar uit, meer dan naar hoe een specifiek land het doet. Ik wil zien wie de toekomst van het spel is. Je kan een speler zijn die bij een paar mensen op de radar zit, maar als je het zo’n toernooi goed doet? Dan zit je bij iedereen op de radar.
Voor Juco is het wel volledig duidelijk voor welk team hij gaat juichen. “Ik ben Portugees, dus ik ben bevooroordeeld. Dat is voluit voor wie ik ben”, merkt hij op. Feo gaat rechtop zitten met een grijns op de lippen, en herinnert Juco eraan welke Portugese speler ook alweer aanvoerder van Manchester United is. “Dat gaat zwaar voor je zijn als Liverpool-fan, om Bruno Fernandes aan te moedigen”, zegt hij. Juco schudt zijn hoofd, glimlachend. “Deze gast. Ik weet echt niet waarom wij nog vrienden zijn.”