Vanochtend werd de wereld opgeschrikt door het trieste nieuws dat Nipsey Hussle voor de deur van zijn kledingzaak is neergeschoten. De rapper uit Los Angeles werd al jong lid van de Crips, maar werd uiteindelijk bekend als vredesstichter tussen de gangs in zijn stad, en een even compromisloos als idealistisch gangsta-rapper en zakenman.
Hij was al een coryfee in LA, maar voor veel mensen buiten die stad kwam Nipsey Hussle pas op de radar toen hij in 2013 de CD van zijn mixtape Crenshaw aanbood met een prijskaartje van $100. De tape was in een beperkte oplage van 1000 stuks te koop in een speciale pop-up shop in zijn thuisstad, maar ook gratis te downloaden. Dat maakte het kopen ervan overbodig voor het beluisteren ervan, maar het ging hem dan ook om meer dan lekker binnenlopen met een plaat.
“Het is niet de prijs van een plastic hoes en een schijf polyurethaan. Het is de prijs van revolutie”, vertelde hij in een statement aan RapRadar. “Het is de prijs van rebellie tegen een industrie die ons erin geluisd heeft om zielloze producten te maken, omdat we bang zijn niet gehoord te worden als we dat niet doen.”
Nipsey stelde zo de waarde van muziek, hoe deze vermarkt wordt, een wat de maker ervan erover te zeggen heeft in het streaming tijdperk ter discussie, en gaandeweg maakte hij van het fysieke exemplaar een statussymbool. Een object waarmee mensen uit konden dragen aan culturele beweging bijgedragen te hebben; ‘Proud 2 Pay’ noemde hij dat. Jay-Z kocht 100 exemplaren en deelde trots een foto van zijn stapel.
Op elk van die honderd exemplaren kon je een rapper horen die typische westcoast-tracks liet horen, met een felle, snerpende flow. Daarmee vertelde hij verhalen over het straatleven in zijn stad, waarin hij geen excuses maakte voor het gangleven en het evenmin romantiseerde. Hij groeide zelf op als lid van de permanent in blauw gehulde Crips, maar gaf de tape waarmee hij naam maakte een knalrode hoes en droeg die kleur zelf net zo lief als blauw. De manier waarop Bloods en Crips elkaar naar het leven staan en hoe vanzelfsprekend dat gevonden wordt, was dan ook een thema dat hij graag ter discussie stelde.
“Het was als leven in een oorlogsgebied, waar mensen doodgaan op straat en iedereen daar een beetje immuun voor geworden is”, vertelde hij de LA Times vorig jaar over zijn jeugd. De krant sprak hem tijdens de opening van Vector 90, een onderwijscentrum waarmee hij de kloof voor kinderen uit achterstandswijken tot de wetenschap en tech-industrie wilde dichten. “Je zou het post-traumatische stress kunnen noemen, als mensen zo lang oorlog gevoerd hebben. Ik denk dat L.A. daaraan lijdt, want zoiets is niet normaal, maar we omarmen het uiteindelijk wel alsof het dat is.”
Een dag later bracht hij na ruim tien jaar actief te zijn geweest als rapper eindelijk zijn debuutalbum Victory Lap uit. Dat het zo lang duurde voordat die plaat uitkwam, was niet veroorzaakt door een gebrek aan belangstelling vanuit de industrie. Nipsey Hussle bouwde al jarenlang buzz op rond de plaat, maar was zakelijk zeer scherp, en had door dat de labels die hem wilde tekenen hem inmiddels harder nodig hadden dan hij hen. “Half of a million cash, he gon’ offer me a label / Told him that I need to own it, so I’m cool”, rapte hij in 2013 al op Crenshaw and Slauson (True Story), de slottrack van zijn $100 kostende CD.
Hij hield vast aan zijn masters en al zijn rechten en bracht ondertussen maar liefst twaalf mixtapes uit. “Je dromen najagen is een marathon, geen sprint” was een uitspraak die hij vaak deed, en in de praktijk bracht. Victory Lap was dan ook de overwinningsronde waar hij al die jaren naartoe gewerkt had, zonder ook maar een enkel creatief of zakelijk compromis te maken. Hij bracht het album februari vorig jaar uit, via het grote Atlantic Records, maar in samenwerking met zijn eigen label All Money In No Money Out (later afgekort tot All Money In).
De naam van dat label was een verwijzing naar het idee geld zoveel mogelijk binnen zijn eigen gemeenschap rond te laten gaan, en zijn succes er als een zaadje te planten waarvan anderen uiteindelijk ook eten konden. Hij knapte de school en het basketbalveld in zijn buurt op en kocht voor zijn kledingmerk ‘The Marathon Clothing’ een winkelpand. Op hetzelfde blok richtte hij ook een winkel in basisbehoeftes, een restaurant en een kapperszaak op. Hij zette er mensen aan het werk die het moeilijk hadden, waaronder daklozen.
De kapperszaak noemde hij Steve’s, naar een overleden vriend van hem die neergeschoten was, en wiens portret hij op zijn onderarm droeg. Datzelfde portret raakte gisteren op klaarlichte dag de straatstenen, toen Nipsey Hussle van dichtbij werd neergeschoten voor de winkel van The Marathon Clothing. Hij verlaat deze wereld op 33-jarige leeftijd, en heeft er alles aan gedaan deze mooier achter te laten dan hij erin gekomen is. Nipsey was a real one en wordt gemist.