Voor wie zich al meer in de streetart heeft verdiept is Karski al een bekende naam. Voor de oplettende burger die zich bewust van zijn omgeving is, is het werk van Karski al helemaal bekend. Stencils van met name hoofden en insekten en stickers met variërende onderwerpen zie je dagelijks in talloze steden. Wij spraken met Karski over de hedendaagse Streetart en natuurlijk over Karski zelf.
Vertel in het kort wie Karski is:
Ik ben dus Karski, met graffiti begonnen in 1986 en altijd overal en ergens wel actief geweest, niet echt gebonden aan een stad of wat dan ook.
Hoe is het begonnen met streetart? Hoe ben je er mee in aanraking gekomen?
Eigenlijk al heel lang geleden, op de grafische school zat ik toen, een jaar of 10 geleden, was ik al met stencils bezig, kinderportretten. Gewoon die dingen met mijn naam eronder zetten. Eigenlijk samen met Zenga, die had een stencil ‘Zenga on the Run’ of ‘Zenga again’ en van daaruit is het eigenlijk begonnen.
Hoe definiëer jij streetart?
Pfff zo, hoe definiëer ik streetart… Ik weet uberhaupt niet of je het wel in een hokje moet plaatsen. Ik denk dat dat juist het leuke van streetart is.
Is graffiti geen streetart?
Nee, het zijn duidelijk twee totaal verschillende dingen. Ik hou het zoveel mogelijk gescheiden, het overlapt elkaar natuurlijk toch wel enigszins. Negen van de tien keer zijn het graffiti-artiesten die er naast graffiti ook mee bezig zijn. Niet echt als uitlaatklep. Je kent het wel; op een gegeven moment pieces zetten: het is leuk, het is puur ontspanning. Alleen, het heeft weinig inhoud. En wil je iets met inhoud gaan doen, dan wordt het al gauw bestempeld als Streetart.
Hoe heeft jouw stijl zich ontwikkeld in de loop van de jaren? Of is deze nog steeds hetzelfde?
Ja wel enigszins, stickers is wel iets van de laatste tijd. Vroeger zette je alleen je tag op je sticker en dat was dan je sticker. De sjablonen ontwikkelen zich natuurlijk, technisch gezien.
Geef je een bepaalde voorkeur aan kleurcontrasten?
Ja absoluut! Kleur is heel belangrijk. Ik heb kleur studie gedaan, dus ja! Daar geef ik zeker voorkeur aan. Ik hou er wel van als kleuren echt niet samen kunnen. Dat je oog er optisch een witte lijn tussen gaat plaatsen. Dus groen-rood is een goed voorbeeld.
Waar specificeer jij je in?
Ik specificeer me niet echt in iets. Aan de ene kant is dat goed, maar aan de andere kant is het ook nadelig, want ik vind alles leuk en ga alles uitproberen. Ik heb voor mezelf wel besloten de spuitbus weer voor mezelf een beetje met rust te laten en met verf aan de gang te gaan. Maar dat heeft waarschijnlijk te maken met de winterperiode ofzo. Verf je dan uit de hand?" Ja, dan werk ik uit de hand en kan daarbij wel stencils gebruiken. Ook fotorealistische.
Wat voor materiaal gebruik je voornamelijk?
Alles, echt alles. Alles waar ik iets van kan maken. Karton, gratis karton, alles wat gratis is is goed. Papier, mesjes… Van alles.
Zit er in je werk een diepere boodschap of een achterliggende gedachte?
Ja soms wel, niet altijd. Het is ook goed om het soms luchtig te houden. Het verschilt per onderwerp. Ik heb stickers met de hoofden van kinderen erop. Dat zijn vermiste kinderen en dat heeft diepgang genoeg. Het zijn overigens kinderen die ook echt vermist zijn die ik van de FBI-site heb gehaald. Ik heb zoiets van: je kan wel honderdduizend keer je tag in de stad zetten maar op een gegeven moment – en door middel hiervan – zet je en je tag een vermiste kinderen in de stad. Overigens is de gein hierachter dat als ik er ooit een mocht vinden, dat er tienduizend euro per kind op staat. Dus jah, dat is mooi meegenomen.
De insecten die ik her en der door de stad spuit staan symbool voor de chaos in de maatschappij. Het krioelen van de koopgrage mensen in de winkelstraten. De huisje-boompje-beestje mensen die iedere ochtend braaf om zes uur opstaan, naar hun werk gaan, thuis komen, eten, tv kijken en weer on 23.00 naar hun bedje gaan… Open your mind – je leeft maar een keer!
Waar haal je voornamelijk je inspiratie vandaan?
Van de straat. Ook van kunstenaars. Muziek kan me inspireren. Hiphop zowiezo, jazz, James Brown. Fotorealisten ook zowieso en andere artiesten om me heen.
Wat zijn de ambities van Karski?
Pff… ja, niet zoveel. Bezig zijn met mijn eigen ding. Het liefst 24 uur per dag. Maar dat is in Nederland wel enigszins moeilijk.
Is dit in de States bijvoorbeeld anders dan?
Nou, in Duitsland bijvoorbeeld… als ik vrienden van me zie, die verdienen bakken met geld. Opdrachten. Ze hebben nu net een betaalde tour door Amerika gedaan. Dan verdien je geld en je bent nog bezig met je eigen ding ook.
Wat is je favoriete seizoen en plek om je ding te doen?
Ja… de zomer heeft natuurlijk z’n voordelen, want regen is niet praktisch en natuurlijk niet fijn. En ja, geef mij de zon maar op m’n bol.
Wat waren de meest bizarre omstandigheden waarin je een stencil hebt gezet?
Ik ben weleens – toen ik bezig was – aangehouden door een agent en die was niet meer in dienst en in eerste instantie wilde hij me aanhouden. Maar toen zag hij waar ik mee bezig was vond ie het wel heel cool. Toen mocht ik het gewoon afmaken, wat op zich wel een leuke actie was.
Zijn er andere streetartists die je bewondert?
Ja absoluut. In NL zowiezo de mensen uit Utrecht, met name Ewos – een hardnekkige stickeraar. Dat gaat echt te ver! Er is volgens mij niemand in de wereld die zoveel plakt als hij doet. Ja, WOOD, erg tof wat hij doet. Ik zou het niet kunnen, maar vind het wel erg tof. London Police in Amsterdam, tevens omdat zij eigenlijk de enige in Amsterdam zijn en zich Amsterdammers kunnen noemen en toffe dingen doen. In het buitenland vind ik Workhorse Visuals heel tof op sjabloon-gebied. Met name dan Dave Kinsey vind ik heel tof. Twisted vind ik heel cool. osG&meos, de tweelingbroertjes uit Brazilië. Spaceinvaders zijn erg leuk.
Wanneer ben je volgens jou ‘commercieel’ in de streetart en wanneer niet?
Zolang het geen product wordt is het geen commercie. London Police bijvoorbeeld hebben hun commerciële dingen maar blijven ook hardcore op straat bezig. Het ligt ook aan de consument. Als je bijvoorbeeld kijkt naar die London Police shirts die verkocht worden en dat mensen niet eens weten wat ze kopen maar het alleen een leuk poppetje vinden, denk ik ook zo van ‘Kom op weetje, weet wat je aan trekt’. Hetzelfde met van die mensen die heel groot ‘Bitch’ op hun kont hebben staan. Dan denk ik ook zo van: ‘Jaw, je moet het zelf weten, maar je vernedert jezelf…’.
Ik zelf heb het met Nike gehad. Die vroegen me een gigantisch sjabloon te maken, maar daar mocht ik zelf niks aan toevoegen. Ik was hun ding aan het uitvoeren. Daar heb ik dus nee tegen gezegd. Die gasten brachten het alsof ik echt mijn ding kon doen. Uiteindelijk eindigt het met niks en doe je hun ding.
Wordt Streetart volgens jou als kunst gewaardeerd?
Nog niet genoeg, maar het begint wel te komen. Musea en Expo’s staan er meer voor open als graff. Dat is al een hele stap denk ik.
Streetart is vooralsnog illegaal. Denk je dat hier ooit verandering in komt?
Ja, het is ook niet helemaal illegaal denk ik. Kijk naar London Police. Die mogen legaal de elektriciteitskastjes voltekenen in Amsterdam. En ja, als ik met mijn sjablonen de stad in ga is dat illegaal. Maar het is heel divers. Ik had een project in Antwerpen gedaan met krantenartikels en drie televisie-uitzendingen en dan zijn de meningen ook heel erg verdeeld. De Commissaris van de Politie die het moet veroordelen maar stiekem eigenlijk toegeeft wel heel leuk te vinden. Het is een moeilijk iets.
Denk je dat Streetart een volwassen vorm van graffiti is geworden?
Ja absoluut. Zowiezo, er wordt meer over nagedacht. De nieuwere generatie die nu begint – de jochies van 14, 15 – zijn niet met streetart bezig. Als ik om me heen kijk zijn de mensen die er mee bezig zijn rond de 25 en de 30, dus dan mag het ook wel volwassener zijn.
Heb jij wel eens gestolen om zo bijvoorbeeld bussen te kopen?
(lachend) Oja, ik heb vroeger me bussen wel gejat! Hehe, als je dat niet deed, dan hoorde je er niet eens ‘bij’.
Wat vind je van de hedendaagse streetart?
Ja, goed. Mag van mij nog wel een beetje meer. Het kakt weer een beetje in hier in Nederland, heb ik het idee.
Levensmotto?
Genieten!
Komen er nog nieuwe dingen aan? Zoals, expo’s of dergelijke?
Ja, ik ben wel met het een en ander bezig. Kijk ook naar de Under Constuction Expo in Vlaardingen.
Nog enige shoutouts naar de bezoekers van HIJS?
Iedereen die zijn eigen ding doet, die verder kijkt als zijn neus lang is en speciaal naar Ewos, Mamacita’s, jullie zijn een voorbeeld voor velen!
